Perykles to postać, która nieustannie fascynuje historyków i miłośników starożytnej Grecji. Był liderem, strategiem, reformistą, mecenasem sztuki i architektury oraz jednym z najważniejszych postaci w historii demokracji. Ale co tak naprawdę wiemy o tym człowieku? Kim był Perykles?
Kim był Perykles – pochodzenie
Perykles, człowiek, którego greckie imię oznacza „otoczony chwałą”, urodził się około 495 roku p.n.e. w Atenach. Był potomkiem zaszczytnego rodu Alkmeonidów, a jego ojciec, Ksantippos, był znanym politykiem. Perykles, dziedzicząc po ojcu talent do polityki, stał się pierwszym ateńskim demagogiem, czyli liderem ludu, którego pozycja wynikała z poparcia społeczeństwa. Jego wpływ na politykę Aten był tak duży, że nikt inny nie zdobył takiej pozycji w państwie. Perykles był wybierany na stanowisko stratega, czyli dowódcy wojskowego, co roku, co świadczy o jego niezwykłych umiejętnościach dowódczych i politycznych.
Perykles jako mecenas sztuki i nauki
Kim był Perykles dla ludzi w swoich czasach? Nie tylko był wybitnym politykiem, ale także człowiekiem o wielkich zainteresowaniach kulturalnych. Wspierał filozofów i artystów, a jego żona, Aspazja, była znaną intelektualistką i mecenasem sztuki. Dzięki ich wsparciu Ateny osiągnęły najwyższy stopień rozwoju gospodarczego i kulturalnego. W kwestiach związanych ze sztuką, Perykles był często przedstawiany w hełmie, co było związane z jego deformacją czaszki, przez co przeciwnicy polityczni nazywali go „Cebulogłowy”.
Budownictwo za czasów Peryklesa
Ateny w starożytności były nazywane „miastem Peryklesa”, co wynikało z jego ogromnego wkładu w rozwój architektury miasta. Z jego inicjatywy powstały pierwsze w starożytnej Grecji zaawansowane fortyfikacje miasta, a także rozbudowana sieć kanałów miejskich dostarczających świeżą wodę. Za czasów Peryklesa zbudowano również nową siedzibę rady 500-osobowej.
Perykles, chcąc zrealizować swoją wizję Aten, potrzebował funduszy. Zdobył je, przywłaszczając sobie środki z funduszu miast-państw, które należały do Ateńskiego Związku Morskiego. Dzięki temu rozpoczęła się budowa jednej z najsłynniejszych budowli starożytności – Partenonu, czyli świątyni ku czci bogini Ateny. Perykles rozbudował też Pireus, najważniejszy port Aten, co przyczyniło się do dominacji handlowej Aten na Morzu Egejskim.
Reformy Peryklesa
Perykles nie tylko wpłynął na rozwój architektury Aten, ale również na kształtowanie się systemu demokratycznego. Jego reformy zakończyły procesy kształtowania się demokracji w Atenach, które trwały ponad pół wieku. Wprowadził on odpłatność za urzędy, co umożliwiło zdobywanie ich przez niższe klasy społeczne, a także zezwolił na obejmowanie urzędu archonta (najwyższy urzędnik) obywatelom z trzeciej klasy społecznej. Dzięki temu, po raz pierwszy w historii ateńskiego polis, obywatelstwo ateńskie mogło być nadawane zasłużonym cudzoziemcom.
Jedno postać jest znana i ceniona do dziś, a jego metody zarządzania wciąż praktykowane.
